Νέα μελέτη: Συσχέτιση παχυσαρκίας και κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα σε παιδιά και εφήβους

Ο κίνδυνος για σοβαρή παχυσαρκία μεταξύ των παιδιών και των νεαρών ενηλίκων έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και έχει οδηγήσει σε ενίσχυση της επίγνωσης αλλά και της ανησυχίας όσον αφορά στην καρδιαγγειακή και μεταβολική υγεία των ατόμων που ανήκουν σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Η παγκόσμια παχυσαρκία διπλασίαστηκε από το 1980. Το διάστημα 1999-2004, περίπου το 4% των παιδιών και νεαρών ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής 2 έως 19 ετών ταξινομήθηκαν να έχουν σοβαρή παχυσαρκία. Μόλις το 2011-2012 η επίπτωση της σοβαρής παχυσαρκίας αυξήθηκε σε περίπου 6% σε αυτήν την ηλικία ενώ το 2013, 42 εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως μικρότερα από την ηλικία των 5 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Ωστόσο, η συχνότητα εμφάνισης των παραγόντων κινδύνου, που οφείλονται στη νοσηρή παχυσαρκία, για παθήσεις της καρδιάς και των αγγείων στα παιδιά και στους νεαρούς ενήλικες σήμερα δεν είναι ξεκάθαρη. Νέα μελέτη που ανακοινώθηκε πρόσφατα στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine εξέτασε την συχνότητα πολλαπλών καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου με βάση την κατάσταση του βάρους τους σε παιδιά και σε νεαρούς ενήλικες.

Υπέρβαρος ή παχύσαρκος χαρακτηρίζεται το άτομο με ανώμαλη ή αυξημένη εναπόθεση λίπους που μπορεί να επηρεάσει την υγεία του. Για την ταξινόμηση των ενηλίκων σε αυτές τις κατηγορίες χρησιμοποιούμε τον " δείκτη μάζας σώματος" ( Βοdy Mass Index- BMI) που δείχνει τη σχέση βάρους με το ύψος και υπολογίζεται από τον λόγο του Βάρους σε χιλιόγραμμα (kg) δια του ύψους σε μέτρα στο τετράγωνο ( m2)= kg/m2.

Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και το BMI ορίζεται για τους ενήλικες και για τα παιδιά που πλησιάζουν στην ενηλικίωση ως:

 - υπέρβαρος :                όταν το ΒΜΙ είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 25 έως 29,9

 - παχύσαρκος  τάξης I:  όταν το BMI  είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 30 έως 34,9

 -παχύσαρκος  τάξης II (σοβαρή παχυσαρκία) :  

                                        όταν το BMI  είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 35 έως 39,9

 -παχύσαρκος  τάξης III ( υπερβολικά σοβαρή παχυσαρκία) :  

                                        όταν το BMI  είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 40

 Όσον αφορά στην παιδική ηλικία, σοβαρά παχύσαρκα χαρακτηρίζονται τα παιδιά που βρίσκονται στο 120% του 95ου εκατοστημορίου του BMI ( αντίστοιχα με την παχυσαρκία τάξης II) και υπερβολικά σοβαρά παχύσαρκα (αντίστοιχα παχυσαρκία τάξης III) στο 140% του 95ου εκατοστημορίου του BMI αντίστοιχα.

                         

                           

   

Οι παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά και μεταβολικά νοςήματα επικρατούν πιο συχνά μεταξύ υπέρβαρων  ή παχύσαρκων παιδιών και νεαρών ενηλίκων περισσότερο από ότι σε άτομα με φυσιολογικό βάρος. Η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία μέσω διαφόρων μικρών μελετών διαπίστωσε ότι όσο σοβαρότερη είναι η παχυσαρκία τόσο μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος επιπλοκών που σχετίζονταi με το βάρος. Ειδικά η παιδική παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για:

- προβλήματα από το αναπνευστικό, 

-για κατάγματα αλλά και 

-εμφάνιση αυξημένης αρτηριακής πίεσης, 

-αυξημένης χοληστερόλης ή 

-αύξησης των επιπέδων σακχάρου αίματος  κατά την παιδική ηλικία καθώς και 

-παχυσαρκίας, αιφνιδίων θανάτων και ανικανότητας στην ενήλικο ζωή.

 Στη μελέτη εξετάστηκαν 8.579 παιδιά και νεαροί ενήλικες ηλικίας 3 έως 19 ετών από τα οποία το 46 % ήταν υπέρβαρα, 36,4% είχαν παχυσαρκία τάξης I, 11,9 % παχυσαρκία τάξης II και 4,8% παχυσαρκία τάξης III.

Η μελέτη που ανακοινώθηκε πρόσφατα κατέληξε στα παρακάτω:

• Ο καθορισμός της σοβαρότητας της παχυσαρκίας στις προαναφερόμενες παιδική και νεαρή ηλικία αναγνωρίζει  τα παιδιά και τους νεαρούς ενήλικες που κινδυνεύουν περισσότερο από τα άσχημα αποτελέσματα για την υγεία που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
  

• Όσο σοβαρότερη η παχυσαρκία , κυρίως στις τάξεις ΙI και III παχυσαρκίας, σε αυτές τις ηλικίες αυξάνονται τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και τα επίπεδα σακχάρου και  γλυκοζυλιωμένης αιμοςφαιρίνης καθώς και τριγλυκεριδίων στο αίμα, κυρίως στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια.  

Αυτό ενισχύει την πρόταση της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας να γίνεται ταξινόμηση της βαρύτητας της παχυσαρκίας. Αν και η πρόληψη παραμένει ο  κύριος στόχος  για τη θεραπεία της παχυσαρκίας η προσοχή έχει επίσης στραφεί και στην θεραπεία των επιπλοκών από αυτήν. Η ταξινόμηση της παχυσαρκίας παρέχει μια ενορχηστρωμένη προσέγγιση για την αναγνώριση παιδιών και νεαρών ενηλίκων  με μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών πχ αρτηριακής υπέρτασης και σακχαρώδη διαβήτη καθώς και θανάτων εξαιτίας της. Αυτό ίσως τελικά βελτίωσει την φροντίδα που παρέχεται σε  αυτήν την κατηγορία ασθενών,βοηθήσει  στην πρόληψη των επιπλοκών από την παχυσαρκία που μπορεί να εμφανίσουν και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής τους τόσο στην παιδική ηλικία όσο και στην ενήλικη ζωή τους.