Η πνευμονία στην κοινότητα:

Η πνευμονία της κοινότητας παραμένει μία από τις πιο συχνές αιτίες θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής καθώς και σε όλο τον κόσμο. Αν και η διάγνωση της πνευμονίας γίνεται άμεσσα στις περισσότερες περιπτώσεις, υποκείμενα καρδιολογικά, αναπνευστικά προβλήματα υγείας όπως και η άτυπη εμφάνιση (χωρίς τυπική κλινική εικόνα) σε ηλικιωμένους ασθενείς μπορεί να καθυστερήσουν την αναγνώρισή της. Η τριάδα των συμπτωμάτων που δείχνουν ότι υπάρχει λοίμωξη (πυρετός ή ρίγος και αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων στην εξέταση αίματος), σημεία ή συμπτώματα ότι η λοίμωξη αυτή εντοπίζεται στους πνεύμονες (βήχας, παραγωγή πτυέλων, δυσκολία στην αναπνοή, πόνος στο θώρακα ή παθολογικά ευρήματα στην εξέταση από τον γιατρό) και η διαπίστωση ενός νέου διηθήματος στην ακτινογραφία θώρακος με ακρίβεια αναγνωρίζει έναν ασθενή με πνευμονία της κοινότητας. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς μπορεί να μην έχουν την παραπάνω τυπική εικόνα ενώ η σύγχυση μπορεί να αποτελεί το μόνο σύμπτωμα τους με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διάγνωση. Επίσης τα ευρήματα στην ακτινογραφία μπορεί να είναι ήπια: έτσι ένας μεμονωμένος ακτινολόγος μπορεί να μην αναγνωρίσει διηθήματα στην ακτινογραφία σε ποσοστό έως και 15% και 2 ακτινολόγοι μπορεί για την ίδια ακτινογραφία να διαφωνήσουν σε ποσοστό 10%.

Με τον όρο "πνευμονία" εννοούμε λοίμωξη του πνευμόνων από ποικίλα παθογόνα αίτια. Ποικίλλει,δε, σε σοβαρότητα, από ήπια νόσο που μπορεί να αντιμετωπισθεί κατ´οίκον, ιδίως σε νεαρά άτομα, έως πολύ σοβαρή. Η πνευμονία αναφέρεται συχνά και ως ο " ξεχα-σμένος δολοφόνος". Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι αυτή η λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος αποτελεί την πιο συχνή αιτία θανάτου από λοιμώδες αίτιο παγκοσμίως και την τρίτη πιο συχνή αιτία θανάτου συνολικά με 3,5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Η πνευμονία μαζί με τη γρίπη συνιστούν την ένατη πιο συχνή αιτία θανάτου στην Αμερική με τουλάχιστον 50 χιλιάδες θανάτους το 2010.

Η πνευμονία της κοινότητας ή εξωνοσοκομειακή (δηλαδή σε όσους ζουν στα σπίτια τους και όχι σε ιδρύματα, γηροκομεία, νοσοκομεία, φυλακές κλπ) όταν είναι τόσο σοβαρή ώστε να χρειάζεται νοσηλεία σε νοσοκομείο σχετίζεται με αύξηση της θνητότητας, στα χρό-νια που ακολουθούν, για όσους επιβιώσουν από αυτήν. Αυτό ισχύει ακόμη και για νεαρούς ενήλικες χωρίς υποκείμενα προβλήματα υγείας. Το κόστος της σοβαρής πνευμονίας της κοινότητας που χρειάζεται εισαγωγή και νοσηλεία στο νοσοκομείο είναι πολύ υψηλό ειδικά αν χρειαστεί και νοσηλεία στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.

Παθογόνα αίτια

Η αιτιολογία της πνευμονίας της κοινότητας δεν είναι συχνά εύκολο να καθορισθεί. Στο 25 έως 50% των περιπτώσεων δεν ανευ-ρίσκεται το παθογόνο αίτιο. Η γεωγραφική κατανομή, οι προηγηθείσες νοσηλείες σε νοσοκομεία, η πρόσφατη λήψη αντιβιοτικών για οποιοδήποτε λόγο, υποκείμενα προβλήματα υγείας (χρόνια πνευμονοπάθεια, βρογχεκτασίες, κάπνισμα, έκθεση σε πτηνά και ζώα, χρήση ενδοφλέβιων ουσιών, λοίμωξη με τον ιό του H.I.V., αλκοολισμός, η πιθανότητα εισρόφησης, η επιδημία γρίπης) μπορεί να διαφοροποιούν την αιτιολογία της πνευμονίας της κοινότητας. Αντίθετα, η εποχή αμφισβητείται αν έχει συμμετοχή στην αιτιολογία των πνευμονιών εκτός από τους ιούς που προκαλούν συνηθέστερα λοιμώξεις του αναπνευστικού το χειμώνα και την άνοιξη.

Τα πιο συχνά αίτια αποτελούν:

•  ο πνευμονιόκοκκος (streptococcus pneumoniae), 
  
•  ο αιμόφιλος της γρίπης (hemophilia influenza) και 
• τα gram αρνητικά μικρόβια, 
• οι άτυποι μικροοργανισμοί (χλαμύδια, μυκόπλασμα),
• η λεγιονέλλα ( legionella) και 
• οι ιοί (ιοί της γρίπης και της παραγρίπης, αδενοϊός, κυτταρομεγαλοϊός).
  

Οι παραπάνω μικροοργανισμοί θα φθάσουν στους πνεύμονες συνήθως με την εισπνοή μικρών εξαερωμένων σταγονιδίων.    

                                                                         

 Πως διαγιγνώσκεται;

Σε άτομα που δεν έχουν υποκείμενα καρδιοναναπνευστικά ή άλλα προβλήματα η διάγνωση είναι σχετικά εύκολη.

-Τα συμπτώματα που συχνότερα παρουσιάζονται είναι:

•  πυρετός με ρίγος,
•  έντονη κόπωση,
•  ανορεξία, 
•  βήχας, 
•  παραγωγή πτυέλων (τα πτύελα μπορεί να έχουν πρόσμιξη αίματοςδηλ.αιμόπτυση), 
•  δύσπνοια, 
•  πόνος στο θώρακα. 

  Στη φυσική εξέταση ο ιατρός θα διαπιστώσει ταχυκαρδία, ακροαστικά ευρήματα από τους πνεύμονες ενώ σε πιο σοβαρές περιπτώσεις διαπιστώνεται χαμηλό οξυγόνο (μείωση του κορεσμού της αιμοσφαιρίνης με το οξύμετρο), πτώση αρτηριακής πίεσης και σε ηλικιωμένους ασθενείς σύγχυση και έκπτωση του επιπέδου συνείδησης.

-Οι  αιματολογικές εξετάσεις δείχνουν συνήθως αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων του αίματος, αύξηση των δεικτών φλεγμονής (Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών και CRP) και πιθανόν αύξηση της ουρίας. 

-Η ακτινογραφία θώρακος (face+profil) θα δείξει πνευμονικά διηθήματα με ή χωρίς συλλογή πλευριτικού υγρού.

Θεραπεία

Με τη διάγνωση της πνευμονίας της κοινότητας από τον παθολόγο μας, εφόσον εκείνος κρίνει ότι μπορούμε να παραμείνουμε στο σπίτι και δεν είναι απαραίτητη η νοσηλεία στο νοσοκομείο, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η κατάλληλη αντιβιοτική ή αντιϊκή αγωγή (αναλόγως με το πιθανό ή εργαστηριακά επιβεβαιωμένο αίτιο) για 5 έως 7 ημέρες (εκτός αν υπάρχει αιτία μειωμένης άμυνας του οργανισμού, οπότε μπορεί να χρειαστεί πιο παρατεταμένη θεραπεία) και θα χρειάζεται συχνή παρακολούθηση και επανεξέταση μέχρι να επιβεβαιωθεί η ίαση.