Ξηροί καρποί : Διατροφική παγίδα ή όπλο ενάντια στις ασθένειες;

Η παραδοσιακή Μεσογειακή Δίαιτα χαρακτηρίζεται από την αυξημένη πρόσληψη φυτικού ελαιόλαδου, λαχανικών, ξηρών καρπών, φρούτων και δημητριακών καθώς και από μέτρια πρόσληψη ψαριών και πουλερικών και από χαμηλή πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων, κόκκινων και επεξεργασμένων κρεάτων και γλυκών και μέτρια πρόσληψη αλκοόλ, το οποίο καταναλώνεται με τα γεύματα. Μελέτες μέχρι τώρα έχουν δείξει ότι η εντατική τήρηση της Μεσογειακής Δίαιτας έχει ευεργετικά αποτελέσματα για το καρδιαγγειακό μας σύστημα και έχουν ταξινομήσει αυτή ως το καλύτερο πιθανό διαιτητικό μοντέλο για την προστασία μας ενάντια στην στεφανιαία νόσο, δηλαδή την απόφραξη των αγγείων της καρδιάς μας.

                                                                       

Οι ξηροί καρποί αποτελούν τροφή υψηλής θρεπτικής αξίας πλούσιας σε βιταμίνες (φυλικό οξύ, νιασίνη, βιταμίνη Ε), μεταλλικά στοιχεία (κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο), φυτικές ίνες, καλά λιπαρά οξέα, υψηλής αξίας πρωτείνες, αντιοξειδωτικές ουσίες και φυτικές στερόλες. Διάφορες μελέτες παρατήρησης και κλινικές δοκιμές, μέχρι σήμερα, δείχνουν ότι η κατανάλωση των περισσοτέρων ξηρών καρπών πιθανόν να έχει οφέλη στη στεφανιαία νόσο της καρδιάς (δηλ. στην απόφραξη των αρτηριών της καρδιάς) και στους ενδιάμεσους βιοδείκτες της (όπως τα επίπεδα χοληστερίνης). Στηριζόμενος σε αυτές τις μελέτες ο Οργανισμός Διαχείρισης Τροφών και Φαρμάκων (Food and Drug Amninistration-FDA) ανακοίνωσε το 2003 ότι η καθημερινή κατανάλωση 43 γραμμαρίων διαφόρων ξηρών καρπών την ημέρα, ως μέρος μίας δίαιτας χαμηλής σε λιπαρά, μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο της καρδιακής νόσου.

Πρόσφατα ανακοινώθηκε, σε ένα από τα πιο έγκυρα ιατρικά περιοδικά παγκοσμίως, New England Journal of Medicine (NEJM 21 Νοεμβρίου 2013), μεγάλη αμερικάνικη μελέτη στην οποία, μεταξύ άλλων μελετήθηκε αν η κατανάλωση ξηρών καρπών προστατεύει τον άνθρωπο από το θάνατο από οποιαδήποτε αιτία.

Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν 76.464 νοσοκόμες και 42.498 άνδρες που εργάζονταν στον τομέα της υγείας και οι οποίοι παρακολου-θήθηκαν για τις διαιτητικές τους συνήθειες επί 30 έτη και την πιθανή συσχέτιση αυτών με το ποσοστό των θανάτων και τη συχνότητα διαφόρων ασθενειών. Μία από τις παραμέτρους που εξετάστηκαν ήταν η συχνότητα κατανάλωσης μίας μεζούρας ξηρών καρπών, δηλαδή 28 γραμμαρίων ξηρών καρπών, οποιασδήποτε κατηγορίας (καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια κλπ) κάθε εβδομάδα.

Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι υπάρχει μία σημαντική, εξαρτώμενη από τη δόση, αντίστροφη συσχέτιση ανάμεσα στην αυξημένη κατανάλωση ξηρών καρπών και τους θανάτους. Πιο συγκεκριμένα, στην ομάδα που οι άνθρωποι έτρωγαν ξηρούς καρπούς 7 ή περισσότερες φορές την εβδομάδα οι θάνατοι από οποιοδήποτε αίτιο ήταν κατά 20% λιγότεροι σε σχέση με τους θανάτους της ομάδας που δεν έτρωγαν ξηρούς καρπούς καθώς επίσης παρουσίασαν λιγότερα συχνά καρδιακές νόσους, παθήσεις του αναπνευστικού και καρκίνο.

Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκε για τους άνθρωπους που έτρωγαν πιο συχνά ξηρούς καρπούς, σε σχέση με τους ανθρώπους που έτρωγαν λιγότερο συχνά, ότι ήταν πιο αδύνατοι, ήταν πιο πιθανό να ασκούνται, να λαμβάνουν πιο πολλά φρούτα, λαχανικά και συμπληρώματα διατροφής και να μην καπνίζουν ενώ κατανάλωναν περισσότερο αλκοόλ. Υπάρχει,επίσης, η αντίληψη ότι η αυξημένη κατανάλωση ξηρών καρπών πιθανόν να σχετίζεται με αύξηση του σωματικού βάρους. Αντιθέτως, διάφορες μελέτες μέχρι τώρα έχουν δείξει ότι προκαλεί μείωση της περιμέτρου της μέσης, μικρότερη αύξηση σωματικού βάρους και μικρότερο ποσοστό εμφάνισης παχυ-σαρκίας. Παρομοίως και αυτή η μελέτη έδειξε ότι η αυξημένη κατανάλωση ξηρών καρπών οδήγησε σε μικρότερη αύξηση σωματικού βάρους.